Չորս թվաբանական գործողություններ կոտորակների միջև ՀամարիչՀայտարարՀամարիչՀայտարար 

1. Գումարեք կոտորակները։ 

30120+42120𝟑𝟎𝟏𝟐𝟎+𝟒𝟐𝟏𝟐𝟎 = 30 + 42 = 72/120  72 : 8 =  120 : 8 = 15 = 9/15 = 3/5340+45𝟑𝟒𝟎+𝟒𝟓 =  [40,5] = 40   40 : 40 = 1  40 : 5 = 8  3 x 1   4 x 8 = 32 32 + 3 = 35 67+35𝟔𝟕+𝟑𝟓78+512𝟕𝟖+𝟓𝟏𝟐  =  24 : 3 = 3

24 : 12 = 2  

2. Կատարեք կոտորակների հանում։ 

130100−42100𝟏𝟑𝟎𝟏𝟎𝟎−𝟒𝟐𝟏𝟎𝟎 = 130 – 42 = 88  100/881316−34𝟏𝟑𝟏𝟔−𝟑𝟒 = 1/161013−37𝟏𝟎𝟏𝟑−𝟑𝟕 = 1012−328𝟏𝟎𝟏𝟐−𝟑𝟐𝟖

3. Կատարեք բազմապատկում․ 

37.2937.29 = 2/21 

8‧519519 = 40/19 

4. Թիվը ներկայացրեք երկու սովորական կոտորակների արտադրյալի տեսքով․ 

27182718 3/9 x 9/2 16151615 = 2/3 x 8/5 

5. Կատարեք բաժանում։ 

149։43149։43 = 14/9 x ¾ = 14/12 = 7/6 3։433։43 = 3 x ¾ = 9/4 179:17179:17 = 17/9 x 1/17 = 17/153 

6. Աստղանիշի  փոխարեն  ի՞նչ  թիվ  գրելու  դեպքում  կստացվի   հավասարություն 

325.∗=97325.∗=97 

9/7 : 3/25= 9/7 x 25/3 = 135/21 = 45/7 ∗։325=97∗։325=97 

9/7×3/25=27/175 

7. Նարեն առաջին օրը կարդաց ամբողջ գրքի 1616-րդ մասը, երկրորդ օրը՝ 1212-ը, իսկ երրորդ օրը՝ 1515-ը։ Հասմիկը  ամբողջ գիրքը հասցրե՞ց վերջացնել  3 օրում։ 

1/6+1/2= 1/6+3/6=4/6=2/3 

2/3+1/5= 10/15 x  3/15 = 13/15<1 ոչ չի հասցնի 

[3,5]=15 

15: 3 =5 

15:5 = 3 

8. Նարեկը պիցցան բաժանեց չորս հավասար մասի: Այնուհետև ստացված մասերից յուրաքանչյուրը նա բաժանեց երեք հավասար մասի: Սկզբնական պիցցայի ո՞ր մասն են կազմում ստացված կտորները: 

1/12 

9. Հյուրանոցի նախասրահում սեղանին դրված են հյուրանոցի բոլոր սենյակների համարները. առաջին հարկ՝ 101-110 և 123 -133, երկրորդ հարկ՝ 202-241, երրորդ հարկ՝ 300-333: Քանի՞ սենյակ կա հյուրանոցում: 

95 համար 

Страна, где все люди сделаны из масла

Бриф! Бруф! Браф!

1. Прочитайте сказки.
2. Выполните упражнения.

3.

Прочитайте. Допишите в словах пропущенные окончания. Определите род существительных, к которым относятся эти слова.

Красив наш двор. Рядом стоят деревья. Здесь и веселый клён. и стройная берёза, и плакучная ива, и душистая акация, и старый дуб. А вот большой цветник. Тут расцвёл розовый куст. Быстро летит от цветка к цветку трудолюбивая пчёлка. Она пьёт сладкий сок.

4. Мой/ моя

Постель — моя, день — мой, метель — моя, огонь — моя, конь — мой, лошадь — моя, осень — моя, дверь — мой, тень — моя, лень — моя, соль — моя, корабль — мой, память — моя, лагерь — мой, картофель — мой, корень — мой,пень — моя, олень — мой.

Образец: Моя осень (ж.р.)

Թումանյանի մոտ ծանոթացա Ղազարոս Աղայանի հետ, որ գալիս էր հայրական գյուղից, ուր նա ապրում էր այդ ժամանակ: Հաստ պալտո հագած, վալենկաներով, կալոշներով, գյուղից` ուղղակի Օհաննեսի մոտ: Նրանք ջերմաջերմ գրկախառնվեցին, համբուրվեցին, կարծես երջանկացան իրար տեսնելով: Շատ նման էին նրանք իրար. երկուսն էլ միևնույն ատաղձից, հայ ժողովրդի նյութից կերտած և միևնույն ոճով ձևավորված: Նաև մեծ մտերմություն տեսա նրանց միջև, իսկ հետագա տարիներում համոզվեցի, որ ամբողջ աշխարհում նրանք իրար ամենամոտ մարդիկ են: Օհաննեսը նրան կոչում էր «Ասլան ապեր», նա էլ Օհաննեսին` «Ասլան բալասի». հետո, երկուսով ծիծաղելով, ասում էին. «Էլ ո՜վ կարող է մեզ հաղթել»:

1.Անծանոթ բառերը բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

վալենկա — Թաղիքի տաք ոտնաման, կաճյակ:

2Գրի՛ր, թե ի՞նչ հասկացար այս փոքրիկ հատվածից։

Ես հասկացա այս պատմվածքից, որ ընկերությունը անմահ է:

Վարժ կարդալ սովորի՛ր, դուրս գրի՛ր քեզ անծանոթ բառերը և բացատրի՛ր։

Հունձք — հնչյուն,  Հնձելը, արտը քաղելը:

Ակոս — Երկար գծաձև փոս հողի վերին շերտում, որ բացում է խոփը:

Ասուպ — Երկնային պինդ մարմին, որ միջմոլորակային տարածություններից հսկայական արագությամբ երկրի մթնոլորտն ընկնելով շիկանում ու պայծառ լույս Է արձակում, օդերևույթ, թռչող աստղ, վայր ընկնող աստղ (մետեոր):

Հունձք կը ժողվեմ…

Հունձք կը ժողվեմ մանգաղով,
― Լուսնակը յարս է―
Ակոս ակոս ման գալով,
― Սիրածս հարս է:

Գլխեբաց եմ ու բոպիկ,
― Անո՜ւշ են հովեր―
Արտերուն մեջ թափառիկ,
― Մազե՜րս են ծովեր:

Ցորեն, կակաչ, կարոտով,
― Կաքավը կու լա―
Կապեցի մե՛կ նարոտով,
― Ձեռքերն են հինա:

Հասկերուն մեջ, վերևեն,
― Ասուպը անցավ―
Աստղեր մյուռոն կը ծորեն,
― Դեմքը լուսացավ:

Տեքստն ընդարձակիր՝ նկարագրող, բնութագրող, վերաբերմունք արտահայըող բառեր, բառակապակցություններ կամ նախադասություններ ավելացնելով։ 

Մի օր երբ փոքրիկ և քնքուշ նապաստակները հասկացան, որ իրենք են ամենավախկոտ և ամենաուսիպուսի կենդանիներն են: Եվ մյուս օրը  նրանք որոշեցին, որ բոլորով գնան, լիճն ընկնեն, խեղդվեն: Ճամփին նրանք շատ եին վախենում ու տզտզում, բայց նրանց մեջ գտնվեց մի փոքրիկ քաջություն և նրանք հաղթահարեցին վախը։ Իսկ լճափի ցատկող և զվարճալի  գորտերը նրանց փափուկ ոտքերի  բարձր թփթփոցը որ լսեցին, անմիջապես ցատկեցին լճի ամենախորը և ամենասարսափելի մասը: Մի կիսամեռած նապաստակ ասաց․ 

— Էլ ի՞նչ խեղդվենք, աշխարհում մեզանից վախկոտ արարածներ էլ կան։ 

2.Հետևյալ առած-ասացվածաքներում կետերի փոխարեն լրացրո՛ւ համապատասխան հականիշները՝ շատ— քիչ, սպիտակ-սև, երկար-կարճ, հիվանդ-առողջ, գիտուն-անգետ, մոտիկ-հեռու։ 

Ա Գիտունի  հետ քար քաշիր, անգետի հետ փլավ մի՛ ուտի։ 

Բ մոտիկ հարևանը լավ է, քան հեռու բարեկամը։ 

Գ Սպիտակ փողը,  սև  օրվա համար է։ 

Դ Թոկի երկարն է լավ, խոսքի՝ կարճը։ 

Ե քիչ խոսիր, շատ լսիր։ 

Զ Անբանը հաց ուտելիս առողջ է, բանելիս՝ հիվանդ։ 

3.Տրված բառերում առանձնացրո՛ւ արմատը և ածանցը․ ածանցները գունավորի՛ր։ 

Օրինակ՝  ան-զեն,  դժ-գոհ 

Անգութ,  դժբախտ, դժգոհ, դժկամ, անտուն,  լճակ, շնիկ, գառնուկ, տնական, ծովային, ուրախալի,  մեղմաբար, վեհորեն, աշակերտուհի, կանաչեղեն։ 

Կոտորակների բազմապատկումը ՀամարիչՀայտարարՀամարիչՀայտարար 

Բնական թիվը և կոտորակը բազմապատկելիս, ստացվում է մի կոտորակ, որի համարիչը հավասար է բնական թվի և բազմապատկվող կոտորակի համարիչի արտադրյալին,  իսկ հայտարարը հավասար է բազմապատկվող կոտորակի այտարարին։

Օրինակ՝  5‧ 76=76+76+76+76+76 76=76+76+76+76+76=7+7+7+7+76=3567+7+7+7+76=356

 5‧ 76=5‧76=356 76=5‧76=356  

Կոտորակները  բազմապատկելիս, ստացվում է մի կոտորակ, որի համարիչը հավասար է բազմապատկվող կոտորակների համարիչներիի արտադրյալին,  իսկ հայտարարը հավասար է բազմապատկվող կոտորակների այտարարին։ 

Օրինակ՝ 34‧5834‧58=3‧54‧8=15323‧54‧8=1532 

Առաջադրանքներ 

• Գումարը գրի առեք արտադրյալի տեսքով. 

Օրինակ՝ 14+14+14=3‧14=3414+14+14=3‧14=34 23+23+23+23+23+23=23+23+23+23+23+23=6×2/3=12/3=4 85+85+85+85+85=85+85+85+85+85= 5 x 8/5 = 40:5 = 8 103+103+103=103+103+103= 3 x 10/3 = 30 : 3 = 10 413+413+413+413+413+413+413=413+413+413+413+413+413+413= 7 x 4/13 = 28 /13 1852+1852+1852+1852+1852=1852+1852+1852+1852+1852= 5 x 18/52 = 90/52 130+130+130=130+130+130= 3 x 1/30 = 3/30 

• Արտադրյալը գրի առեք գումարի տեսքով․ 

Օրինակ՝  5‧ 76=76+76+76+76+76 76=76+76+76+76+76=7+7+7+7+76=3567+7+7+7+76=356

5‧2323 = 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3 + 2/3 = 10/3 

3‧1212 = ½ + ½ + ½ = 3/2 

4‧17121712 = 17/12 + 17/12 + 17/12 + 17/12 = 68/12 

3‧1616 = 1/6 + 1/6 + 1/6 = 3/6 

8‧720720 = 7/20 + 7/20 + 7/20 + 7/20 + 7/20 + 7/20 + 7/20 + 7/20 = 56/20 = 14/5 

6‧1515 = 1/5 + 1/5 + 1/5 + 1/5 + 1/5 + 1/5 = 6 / 5 

5‧715715 =  7/15 + 7/15 + 7/15+ 7/15 + 7/15 = 35/15   

3‧1818  = 1/8 + 1/8 + 1/8 = 3/8 

• Կատարեք բազմապատկում՝ 

Օրինակ՝ 34‧5834‧58=3‧54‧8=15323‧54‧8=1532 

• 37‧2937‧29 = 6/63 

• 49‧51949‧519 = 20/ 171 

/ 

• 57 57 ‧ 915 915 =   45/105 

• 94‧3694‧36 = 27/24 

• 3017‧233017‧23 = 60/51 

• 305‧325305‧325 = 90/125 

• 12 12 ‧ 915 915 =  9/30 

• 74‧13574‧135 = 91/20 

• Թիվը  ներկայացրեք  երկու  սովորական  կոտորակների արտադրյալի  տոսքով․ 

Օրինակ՝ 2718=9‧32‧9=92‧392718=9‧32‧9=92‧39, քանի որ 27=9‧3, իսկ 18=2‧9 

• 16151615=4/5×4/3  
• 20212021=4/5×7/3 
• 30163016 6/5 x 4/4 

• 621621 = 3/2 x 7/3 
• 50245024 = 10/5 x 6/4 

• 14121412 = 7/2 x 6/2 
• Գտեք ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա լայնությունը 7373 է, իսկ երկարությունը 5 անգամ մեծ է լայնությունից։ 

Հետաքրքրաշարժ   խնդիրներ․ 

• 1-ին 9 թվանշանների  միջոցով    բացեք գաղտնագրերը՝ 

Մ-Ե-Կ=Մ։Ե։Կ=1 

Վ·Ե·Ց=Վ+ե+ց=6  

• Գնացքը կազմված է 8 վագոնից։ Հայկը նստած է սկզբից հաշված 4-րդ վագոնում, իսկ Տիգրանը՝ վերջից հաշված  4-րդ վագոնում։ Ճի՞շտ է, որ Հայկն ու Տիգրանը միևնույն վագունում են։ 

• Եթե իմ մտապահած թվի կրկնապատիկից հանեք 50 և ստացածը եռապատկեք, կստանաք 450: Կարո՞ղ եք կռահել, թե որ թիվն եմ մտապահել ես։