Կարդա՛ Ղ․ Աղայանի <<Եղեգնուհին>>հեքիաթի հինգերորդ մասը եւ պատրաստվի’ր քննարկման։
Անծանոթ բառերը բացատրի՛ր։
Համբավ — անուն
«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր, Արևմտյան դպրոց, 5-րդ դասարան: Էլ. հասցե՝ aleqfrangyan@mskh. am կամ aleqfrangyan@gmail.com
Կարդա՛ Ղ․ Աղայանի <<Եղեգնուհին>>հեքիաթի հինգերորդ մասը եւ պատրաստվի’ր քննարկման։
Անծանոթ բառերը բացատրի՛ր։
Համբավ — անուն
77 — 9 = 68
68 x 2 = 136
136 + 9 = 145
15 + 20 = 35
35 — 26 = 9
7 + 3 + 3 = 13
13 + 5 + 5 = 23
6 + 5 + 4 + 2 = 17
Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտե՛ք նրանց ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը՝
Օրիանակ՝ 30=5*3*2 և 75=5*5*3, 30 և 75 թվերի ընդհանուր պարզ արտադրիչներն են 5-ը և 3-ը։ 15 և 75 թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարար կլինի 5*3=15՝ (30, 75)=15:
14 և 21
14 = 2 x 7
21 = 3 x 7
ընդհանուր պարզ արտադրիչ`7
32 և 16
32 = 2 x 2 x 2 x 2 x 2
16 = 2 x 2 x 2 x 2
ընդհանուր պարզ արտադրիչ`2 x 2 x 2 x 2
25 և 42
[42, 25] = 1
15 և 75
15 = 3 x 5
75 = 5 x 15
Ընդհանուր պարզ արտադրիչ`5
60 և 26
25 և 100
25 = 5 x 5
100 = 2 x 2 x 5 x 5
Ընդհանուր պարզ արտադրիչ`5 x 5
25=5×5 և 5 (25,5)=5
21 և 28
21 = 3 x 7
28 = 2 x 2 x 7
Ընդհանուր պարզ արտադրիչ`7
102 և 42
102 = 2 x 51
42 = 2 x 3 x 7
Ընդհանուր պարզ արտադրիչ`2
24 և 36
36 = 3 x 2 x 3 x 2
24 = 2 x 2 x 3 x 2
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2 x 2 x 3
38 և 64
64 = 2 x 2 x 2 x 2 x 2 x 2
38 = 2 x 19
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2
25 և 504
77 և 11
77 = 7 x 11
11 = 11 x 1
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 11
25 և 40
25 = 5 x 5
40 = 2 x 2 x 2 x 5
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 5
180 և 12
180 = 2 x 2 x 45
12 = 2 x 3 x 2
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2
24 և 16
24 = 2 x 2
16 = 2 x 2 x 2 x 2
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2 x 2
3 և 7
3 = 3 x 1
7 = 7 x 1
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 1
2 և 11
2 = 2 x 1
11 = 11 x 1
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 1
260 և 26
260 = 2 x 5 x 2 x 13
26 = 2 x 13
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2
100 և 40
100 = 2 x 5 x 2 x 5
40 = 2 x 2 x 2 x 5
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2
13 և 50 (13,50)=1`
13 = 13 x 1
50 = 2 x 5 x 5
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝
81 և 30
81 =
100 և 84
20 և 60
38 և 60
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 2
125 և 50
Ընդհանուր ամենամեծ բաժանարար՝ 5
40 և 17
Փոխադարձաբար
25 և 2
Փոխադարձաբար
600 և 250
50
Վիտամին C ջրալույծ վիտամին է, որը հայտնաբերված է տարբեր սննդամթերքներում ու կիրառվում է որպես դեղ: Օգտագործվում է լնդախտի կանխարգելման ու բուժման նպատակով: Ասկորբինաթթուն էսենցիալ վիտամին է, մասնակցում է օրգանիզմի հյուսվածքների ռեգեներացիային ու մի շարք նյարդամիջնորդանյութերի սինթեզի ֆերմենտների համար կոֆերմենտ է: Բացի այդ, կենսագործունեությունն ապահովող մի շարք ֆերմենտների համար նույնպես ծառայում է որպես կոֆերմենտ մասնավորապես իմունային համակարգի: Կարևորագույն ֆունկցիաներից է հակաօքսիդանտային ֆունկցիան:
Սեպտեմբեր ամսվա մաթեմատիկայի ֆլեշմոբի 1-ին մակարդակի խնդիրների քննարկում։
1. Եթե հայերենի այբուբենը հակառակ հերթականությամբ (ֆ-ից ա) գրենք, ո՞ր տառը կլինի 11-րդը:
39 — 10 = 29, ուրեմն ա տառից հաշված 29-րդ տառը կլին Ս-ն։
Պատ․՝ Ս
2. Սկյուռը ձմռան համար պահեստավորել էր երկու անգամ ավելի շատ կաղին, քան սունկ: Երբ նա էլի 8 սունկ բերեց, սունկերի ու կաղինների քանակը հավասարվեց: Սկյուռը քանի՞ կաղին էր պահեստավորել:Խնդրի պայմաններից երևում է, որ սունկը 8 հատ է, ուրեմն կաղինները կլինեն 8×2=16Պատ․՝ 16 կաղին։
3. Սեպտեմբերի 10-րդ օրը հինգշաբթի է. շաբաթվա ի՞նչ օր կլինի ամսվա 28-րդ օրը:
Քանի որ սեպտեմբերի 10-րդ օրը հինգշաբթի, ուրեմն հաջորդ հինգաշթին կլինի
10 + 7 = 17-ը(hինգշաբթի), իսկ դրան հաջորդող հինգաշթին կլինի՝
17 + 7 = 24 -ը(hինգշաբթի), ուրեմն 25-ը կլինի ուրբաթ, 26-ը՝ շաբաթ, 27-ը՝ կիրակի, իսկ 28-ը՝ երկուշաբթի։
Պատ․՝ երկուշաբթի։
4. Լիան իր մտապահած թիվը բաժանեց 7-ի, ավելացրեց 7, մեծացրեց 7 անգամ, ստացավ 77: Ո՞ր թիվն էր մտապահել Լիան:Ձեր պատասխանը
?:7+7*7=77
77 : 7 = 11
11 -7 = 4
4 x 7 = 28
Պատ՝․ 28
5. Նարեն իր հորինած հեքիաթներից էլեկտրոնային գիրք ստեղծեց: Քանի՞ էջ ուներ գիրքը, եթե էջերը համարակալելու համար 35 թվանշան օգտագործեց:
35 — 9 = 26
26 : 2 = 13
13 + 9 = 22Պատ․՝22 էջ։
6.«1+2+3+4+5+6+7+8+9» արտահայտության մեջ գումարման նշաններից մեկը փոխարինիր բազմապատկման նշանով այնպես, որ արտահայտության արժեքը ստացվի 100:Ձեր պատասխանը
Պատ․՝ 1+2+3+4+5+6+7+8×9=100
7. Տատիկի ու թոռնիկի տարիքների գումարը 65 է: Քանի՞ տարեկան է նրանցից յուրաքանչյուրը, եթե գիտենք, որ թոռնիկն այնքան ամսական է, որքան տատիկի տարիքն է:Ձեր պատասխանը
65 x 12 = 780
1+12=13
780:13=60 ամսական= 5 տարեկան թոռնիկ, 60 տարեկան տատիկ։
Պատ․՝ 60 ամսական թոռնիկ= 5 տարեկան, 60 տարեկան տատիկ։
8. Տանը, որտեղ ապրում է կատուն, կա վեց սենյակ: Կատուն կարող է քայլել նշված սլաքների ուղղությամբ: Քանի՞ տարբեր ճանապարհներով նա կհասնի այն սենյակը, որտեղ դրված է ամանով կաթը:
Պատ․՝ 3 տարբեր ճանապարհ
9.Ճամփորդության ընթացքում Լիլին տուփի մեջ 5 հատ խաչսարդ ու բզեզ էր հավաքել: Քանի՞ խաչսարդ և քանի՞ բզեզ էր հավաքել Լիլին, եթե 34 ոտք էր երևում (մեկ խաչսարդը ունի 8 ոտք, իսկ մեկ բզեզը՝ վեց ոտք):
Եթե բոլոր 5-ը խաչսարդ լինեին, ապա միասին կունենաին 5*8=40 ոտք, ուրեմն
40-34=6 ոտք ավել ենք հաշվել
6:2=3 բզեզ
5-3=2 խաչսարդ
Պատ․՝ 2 խաչսարդ, 3 բզեզ
10. Հինգ ընկերուհիները հաղթահարեցին Թեժառույքի վանքի բարձունքը: Աննան Լիայից ավելի շուտ հասավ, բայց Մանեից` ուշ: Մոնիկան Եվայից ավելի շուտ հասավ, բայց Լիայից`ուշ: Ընկերուհիներից ո՞վ վերջինը հաղթահարեց բարձունքը:
Պատ․՝ Եվա
Մեր տան պատշգամբում կան ծաղիկներ որոնք գույնզգույն են և շատ գեղեցիկ: Երբ որ դրսից ես նայում նրանք ավելի գեղեցիկ են թվում: Ունենք բույսեր, որոնք բազմամյա են ու մենք ամեն տարի (եթե անհրաժեշտ է լինում) փոխում ենք նրանց ծաղկամանները, իսկ միամյա բույսերի դեպքում ամռանը վայելում ենք նրանց գեղեցկությունը, իսկ ձմռանը՝ հավաքում սերմերը: Մենք նրանց երկու օրը մեկ ջրում ենք, շաբաթը մեկ հողը փխրեցնում ենք և ավելացնում միկրոէլեմենտներ: Բույսերին պետք է սիրել և ճիշտ խնամել:
Ահա իմ բույսերը՝
1.Մի այդպիսի նամակ էլ դու գրի՛ր ընկերոջդ, բարեկամիդ կամ ծնողիդ։
Բարև մայրիկ: Հիմա ես դաս եմ անում, մայրենի: Տնային հանձնարարությունը, քեզ նամակ գրելը:
Ուզում եմ ասել, որ ես քեզ սիրում եմ և հարգում:Ցտեսություն:
Սիրով՝ քո սիրելի բալիկ Ալեք
2.Բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր նամակում գրված քեզ անծանոթ բառերը:
լիբրետտոն — երգի վրա գրված բառերը
«Բոլոր մեծահասակները առաջ երեխա են եղել, միայն թե նրանցից քչերն են այդ բանը հիշում»: Էքզյուպերի
Լսի՛ր, տղա՛ս: Ես արտասանում եմ այս բառերը, երբ դու քնած ես. քո փոքրիկ ձեռքը դրված է այտիդ տակ, իսկ շիկահեր գանգուր մազերդ կպել են խոնավ ճակատիդ: Ես ծածուկ մտա քո սենյակ: Մի քանի րոպե առաջ, երբ նստած էի գրադարանում և լրագիր էի կարդում , ինձ վրա թափվեց զղջման ծանր ալիքը: Ես եկել եմ քո մահճակալի մոտ՝ գիտակցելով իմ մեղքը:
Ահա թե ինչի մասին էի մտածում, տղա՛ս. ես քո գլխին թափեցի իմ վատ տրամադրությունը:
Ես քեզ կոպտեցի, երբ դպրոց գնալու համար հագնվում էիր, քանի որ դու միայն թաց սրբիչը դեմքիդ քսեցիր: Ես քեզ նկատողություն արեցի կոշիկներդ չմաքրելու համար: Բարկացա, գոռացի քեզ վրա, երբ հագուստներիցդ մեկը հատակին նետեցիր:
Նախաճաշի ժամանակ նույնպես քեզ կշտամբեցի: Դու շրջեցիր թեյի բաժակը: Չափազանց հաստ շերտով կարագ քսեցիր հացին: Իսկ հետո, երբ գնացիր խաղալու, իսկ ես շտապում էի հասնել գնացքին, դու շրջվեցիր, ինձ ձեռքով արեցիր և բացականչեցիր. «Ցտեսությո՜ւն, հայրիկ», իսկ ես հոնքերս կիտեցի և պատասխանեցի. «Ուսերդ ուղղի՛ր»:
Այնուհետև օրվա վերջում ամեն ինչ նորից սկսվեց: Տուն վերադառնալիս նկատեցի քեզ, երբ ծունկի իջած գնդիկներով խաղ էիր անում: Քո գուլպաների վրա անցքեր կային: Ես քեզ նվաստացրի ընկերներիդ մոտ՝ ստիպելով տուն գնալ իմ առջևից: Գուլպաները թանկ արժեն, այ, եթե դու ստիպված լինեիր դրանք գնել սեփական դրամով, ապա ավելի կոկիկ կլինեիր: Դու միայն պատկերացրու տղա՛ս, որ դա ասել է քո հայրը…
Հիշո՞ւմ ես, թե դրանից հետո ինչպես մտար գրադարան, որտեղ ես կարդում էի՝ երկչոտ, տխուր: Երբ ես լրագրի վրայից թեթևակի քեզ նայեցի՝ գրգռված, որ ինձ խանգարել են, դու անվճռական կանգ առար դռան մոտ: «Ի՞նչ ես ուզում»,-կոպիտ հարցրի ես:
Դու ոչինչ չպատասխանեցիր, բայց կտրուկ նետվեցիր դեպի ինձ, վզովս ընկար և համբուրեցիր: Քո ձեռքերը սեղմում էին ինձ սիրով, որն Աստված դրել է քո սրտի մեջ և որը չվերացավ նույնիսկ իմ արհամարհական վերաբերմունքից: Այսպես ուրեմն, տղա՛ս, դրանից անմիջապես հետո լրագիրը սահեց իմ ձեռքերից, և ինձ համակեց ահավոր, նողկալի սարսափը: Ի՞նչ է արել ինձ սովորությունը: Կշտամբելու, նախատելու սովորությունը. Ահա իմ պարգևը քեզ այն բանի համար, որ դու փոքրիկ ես: Բայց չէ՞ որ չի կարելի ասել, որ ես քեզ չէի սիրում, ամբողջ բանն այն է, որ ես չափազանց շատ բան էի սպասում քո պատանեկությունից և չափում էի քեզ իմ սեփական տարիների չափանիշով:
Իսկ քո բնավորության մեջ այնքա՜ն առողջ, հրաշալի և անկեղծ բաներ կան: Քո փոքրիկ սիրտը նույնքան մեծ է, որքան արշալույսը հեռավոր բլուրների վրա: Դա արտահայտվեց քո բնազդական պոռթկման մեջ, երբ դու նետվեցիր ինձ համբուրելու՝ մինչև քնելու գնալդ: Այսօր ոչ մի բան այլևս նշանակություն չունի, տղա՛ս: Ես եկել եմ քո մահճակալի մոտ մթության մեջ և ամոթահար ծունկի եմ իջել քո առջև:
Սա չնչին քավություն է: Ես գիտեմ, որ դու դրանք չես հասկանա, եթե քեզ ասեմ այդ ամենը, երբ դու արթնանաս: Սակայն վաղը ես իսկական հայր կլինեմ: Ես կդառնամ քո ընկերը, կտառապեմ, երբ դու տառապես և կծիծաղեմ, երբ դու ծիծաղես: Ես կկծեմ լեզուս, երբ նրանից պատրաստ կլինի դուրս թռչելու որևէ գրգռված բառ: Ես շարունակ կկրկնեմ, որպես կախարդանքի խոսք՝ «Չէ որ նա ընդամենը երեխա է, փոքրիկ տղա»:
Վախենում եմ, որ մտովի քո մեջ հասուն տղամարդու եմ տեսել: Բայց հիմա, երբ տեսնում եմ քեզ, տղա՛ս, հոգնած կուչ եկած քո մահճակալում, ես հասկանում եմ, որ դու դեռ երեխա ես: Դեռ երեկ դու մորդ ձեռքերին էիր՝ գլուխդ դրած նրա ուսին: Ես չափազանց շատ բան էի պահանջում, չափազանց շատ…
Հարցեր և առաջադրանքներ
4. Պատահե՞լ է, որ սրտնեղել ես մեծերի դիտողություններից և նեղացել նրանցից:
Այո պատահել է ոչ միայն մեկ անգամ այլ շատ անգամաներ:
5. Ի՞նչ ես կարծում, հե՞շտ է հայր կամ մայր լինելը: Քննարկի՛ր ծնողներիդ հետ, հարցրո՛ւ, թե նրանք քեզնից ի՛նչ են սպասում:
Իմ մայրիկը կարծում է, որ դա հեշտ չե այսինքն դժվար է: Պետք է խնամել նրան, ուտացնել, դաս սովորեցնել և կրթել:
Autumn is my favorite season. Autumn fills me with inspiration. I like to walk around the park and watch the surrounding nature. The leaves change their colors. First they are green, then orange-yellow and at the end bright yellow.
Vocabulary/Բառապաշար
Autumn, Fall- աշուն
inspiration-ոգեշնչում
walk around-զբոսնել
then-հետո
at the end-վերջում
month-ամիս
season-տարվա եղանակ
turn yellow-դեղնել
honeydew melon-քաղցրահամ սեխ
scarecrow-խրտվիլակ
It gets darker earlier.-Մթնում է ավելիվաղ
later-ավելի ուշ
at the same time-միաժամանակ, միևնույն ժամանակ