Չափման միավորներ ու գործողություններ չափման միավորներով
· Որպես երկարության չափման միավոր գործածվում են`
միլիմետրը՝ 1 մմ
սանտիմետրը՝ 1սմ
դեցիմետրը՝ 1դմ
մետրը՝ 1մ
կիլոմետրը՝ 1կմ
1սմ=10 մմ
1դմ=10 սմ=100 մմ
1մ = 10 դմ =100 սմ
1 կմ=1000 մ։
· Որպես զանգվածի չափման միավոր գործածվում են`
գրամը՝ 1գ
կիլոգրամը՝ 1 կգ
ցենտները՝ 1 ց
տոննան՝ 1տ
1կգ =1000 գ
1ց = 100 կգ
1տ =10 ց =1000 կգ ։
· Որպես ժամանակի չափման միավոր գործածվում են`
վայրկյանը՝ 1վ
րոպեն՝ 1ր
ժամը՝ 1ժ
օրը ՝ 1օր
տարին՝ 1տարի
դար՝ 1 դար
1 օր =24 ժ
1 ժ =60 ր
1 ր =60 վ
1 տ=12 ամիս
1 դար=100 տարի
• Որպես արագության չափման միավոր գործածվում են՝
կիլոմետր-ժամ՝ 1կմ/ժ
մետր-ժամ՝ 1մ/ժ
մետր-վայրկյան՝ 1մ/վ
1կմ/ժ=1000 մ/ժ
1մ/վ=3600 մ/ժ
Առաջադրանքներ
· Հաշվիր տարբերությունը։
Oրինակ՝
10 սմ 6 մմ- 3 սմ 9 մմ=9 սմ 16 մմ-3 սմ 9 մմ=6 սմ 7 մմ
Քանի որ 10 սմ 6 մմ=9 սմ 16 մմ։
9 սմ-3 սմ=6 սմ
16 մմ-9 մմ=7 մմ
20 սմ`5 մմ-7 սմ 9 մմ=19 սմ 15 մմ-7 սմ 9 մմ=12 սմ 6 մմ
19 սմ -7 սմ =12սմ
15 մմ -9 մմ =6 մմ
18 դմ` 5 սմ-10 դմ 9 սմ=17 դմ 15 սմ-10 դմ 9 սմ=7 դմ 6 սմ
17 դմ -10 դմ =7 դմ
15 սմ -9 սմ =6 սմ
26 դմ` 5սմ-12 սմ=25 դմ 15սմ-12 սմ=25 դմ 3 սմ
15 սմ -12 սմ =3 սմ
22 մ`4 սմ-14 մ 56 սմ=21 մ 104 սմ-14 մ 56 սմ=7մ 48սմ
21 մ -14 մ =7 մ
104 սմ -56 սմ =48 սմ
32 մ` -11 մ 80 սմ=31 մ 100 սմ-11 մ 80 սմ=20 մ 20սմ
31 մ -11 մ =20 մ
100 սմ -80 սմ =20 սմ
17 կմ`-9 կմ 650 մ=16 կմ 1000 մ-9 կմ 650 մ=7 կմ 350 մ
16 կմ -9 կմ =7 կմ
1000 մ -650 մ =350 մ
12 կմ 750 մ-10 կմ=2կմ 750 մ
12 կմ -10 կմ =2 կմ
18 ց` 62 կգ-5 ց 92 կգ=17 ց 162 կգ-5 ց 92 կգ=12 ց 70 կգ
17 ց -5 ց =12 ց
162-92=70 կգ
10 ց՛ -5 ց 60 կգ = 9 ց 100 կգ-5 ց 60 կգ =4 ց 40 կգ
9 ց -5 ց =4 ց
100 կգ -60 կգ =40 կգ
22 տ`- 20 տ 750կգ=21 տ 1000 կգ- 20 տ 750 կգ=1 տ 250 կգ
21 տ -20 տ =1 տ
1000 կգ -750 կգ =250 կգ
32 տ` 200 կգ-850 կգ=31 տ 1200 կգ-850 կգ=31 տ 350 կգ
1200 կգ -850 կգ = 350 կգ:
· Հաշվիր գումարը.
Oրինակ՝
12 կմ 400 մ+8 կմ 750 մ=20 կմ 1150 մ=21 կմ 150 մ
Քանի որ 12 կմ+8 կմ=20 կմ
400 մ+750 մ=1150 մ=1 կմ 150 մ
20 կմ+1 կմ 150 մ=21 կմ 150 մ
12 կմ 200մ+8 կմ 950 մ=20 կմ1150մ=20կմ+1կմ150մ=21կմ150մ
12 կմ+8 կմ=20կմ
200 մ+950 մ= 1150 մ=1 կմ150 մ
10 մ 26 սմ+5 մ 84 սմ=15 մ 110 սմ=15մ +1 մ 10 սմ=16 մ 10 սմ
10 մ+5 մ=15 մ
26սմ+84սմ=110սմ=1մ10սմ
4 տ 600 կգ+5 տ 400 կգ=9 տ 1000 կգ= 9 տ+1տ=10 տ
4 տ+5 տ=9տ
600 կգ+400 կգ=1000 կգ=1տ
11 սմ 7 մմ+5 սմ 8 մմ=16 սմ15 մմ=16 սմ+1 սմ 5 մմ=17սմ5 մմ
11 սմ +5 սմ =16 սմ
7 մմ +8 մմ =15 մմ=1 սմ 5 մմ
5 ժ 35 ր+7 ժ 45 ր=12 ժ 80 ր=12ժ+1 ժ 20 ր=13 ժ 20 ր
5 ժ+7 ժ=12 ժ
35 ր+45 ր=80 ր=1 ժ 20 ր
5 ժ +12 ժ 25 ր=17 ժ 25 ր
5 ժ +12 ժ=17ժ
2 օր 10 ժ+3 օր 15 ժ=5 օր 25 ժ=5 օր +1 օր 1ժ=6 օր 1 ժ
2 օր +3 օր =5 օր
10 ժ+ 15 ժ=25 ժ=1 օր 1ժ
26 ր 40 վ+20 ր 30 վ=46 ր70 վ=46 ր +1 ր 10 վ=47 ր10 վ
26 ր +20 ր =46 ր
40 վ+ 30 վ=70 վ=1 ր 10 վ
15 դմ 4 սմ+12 դմ 8 սմ=27 դմ12 սմ=27 դմ +1 դմ2 սմ= 28 դմ2 սմ
15 դմ +12 դմ =27 դմ
4 սմ+ 8 սմ=12 սմ=1 դմ 2 սմ
16 դմ 6 սմ+8 սմ=16 դմ14 սմ=16 դմ +1 դմ4 սմ=17 դմ4 սմ
6 սմ+8 սմ=14 սմ=1 դմ4 սմ
23 ց 62 կգ+4 ց 50 կգ=27 ց 112 կգ=27 ց +1 ց 12 կգ=28 ց 12 կգ
23 ց +4 ց =27 ց
62 կգ+ 50 կգ=112 կգ=1 ց 12 կգ
29 ց+2 ց 60 կգ=31ց 60 կգ
29 ց+2 ց=31ց
13 կմ+2 կմ 950 մ=15 կմ 950 մ
13 կմ+2 կմ=15 կմ
10 մ 26 սմ+5 մ 84 սմ=15 մ 110 սմ=15 մ +1 մ10 սմ= 16 մ10 սմ
10 մ +5 մ =15 մ
26 սմ+ 84 սմ=110 սմ=1 մ10 սմ
4 տ +15 տ 800 կգ=19 տ 800 կգ
4 տ +15 տ=19 տ
Խնդիրներ․
Հաշվիր 2 մ 25 սմ, 3 մ 75 սմ և 5 մ կողմերով եռանկյան պարագիծը։
P=2 մ 25 սմ+3 մ 75 սմ + 5 մ =10 մ100 սմ=11 մ
· Հաշվիր 2 դմ 8 սմ, 6 դմ 2 սմ, 5 դմ 8 սմ և 9 սմ կողմերով քառանկյան պարագիծը։
P=2 դմ 8 սմ+6 դմ 2 սմ+5 դմ 8 սմ +9 սմ=13 դմ27սմ=13 դմ+2դմ7 սմ=15դմ7սմ